Rusya Çarlığı, 1547 yılında Korkunç Ivan’ın (Ivan Vasiliyeviç) Çar unvanı almasıyla başlayan süreçte, 1721 yılında Çar I. Petro tarafından Rusya İmparatorluğu’nun kurulmasıyla son bulmuştu. Bu yazımızda, 1721’den 1914 yılına dek var olan İmparatorluk Rusya’sının son yirmi yılına ışık tutarak, çözülmeyi hızlandıran siyasi, iktisadi, toplumsal dinamikleri inceleyeceğiz. Bu dinamikleri incelerken, iki ana sav üzerinden gitmekte fayda var: Birincisi 1904-1915 yılları arasında deneyimlenen bir dizi sosyo-ekonomik reformun etkileri; ikincisi ise, imparatorluk içerisindeki gelenekselci ve gerici güçlerin, ilerleme hamlelerine karşı olan tutumları. Sonuç olarak, var olan ikilem Rusya’yı çok zor durumda bıraktı ve o dönemin en büyük krizi olan Birinci Dünya Savaşı’nda savunmasız bırakmıştır.
1905 yılından sonra Rusya İmparatorluğu’nda, bir dizi anayasal ve siyasal ilerlemeler kaydedilmişti. Çar II. Nikolay, Ekim Manifestosu ile beraber, anayasal bir meclisin (Duma) oluşturulmasını kabul ediyor ve mutlakiyet rejiminin sonlandırıldığını belgeliyordu. Ancak bu anayasal gelişme, başta Kutsal Kilise Meclisi’nin bulunduğu resmi muhafazakarları rahatsız etmişti. Onlara göre, oluşturulacak anayasal ve parlamenter düzen ”zamanın en büyük yanlışlığı” olacaktı. Ayrıca, ‘’Rus düzeninin ve refahının temel sırrı, en yukarıda yüce bir otoritenin varlığında’’ saklıydı. Duma’nın haklarının sınırlandırılması adına bir dizi kararlar alındı. Bu kararlar içerinde II. Nikolay’ın otokrasisini güçlendirecek veto hakları, kesin kanunların Çar’ın izni ile çıkabileceğine dair tüzükler yer alıyordu. Bu çatışmalar Çar’ın 1906 yılında Duma’yı feshetmesi ile devam edecekti. Tüm bunlar başka bir olumsuz gelişmeyi, yani Çar’ın liberal entelektüeller tarafındaki desteğini kaybetmesini de beraberinde getirecekti.