Tarikakli Logo
Yükleniyor...
Karanlık Çağlar’da (Britanya’da) Ölüm
Tem 20, 2023

NSAAAAAElFTkSuQmCC

Roma Cenazeleri


Druidler’in ezilişi ve Hristiyanlığın belirsiz başlangıcına rağmen Romalıların yönetimi altında cenaze uygulamaları daha önce yaptıkları yerel geleneklere göre çok az değişmiştir. İnsanlar hala höyüklere gömülüyor ya da yakılıyordu ve ölülerin çevresi mallarla çevriliydi. Tabi ki defin gelenekleri zamanın teknolojik gelişmeleriyle devam ediyordu. Örneğin külleri cam kavanozda gömme uygulaması Romalıların camı tanıması ile rastlaşır. Roma kanunları altında defin işlemleri şehirden uzaklaştırıldı. Çocuk definleri buna garip bir istisnaydı. Genelde evin kapı girişinin altına yada odaların altına gömülürlerdi.

Anglo-Sakson Cenazeleri


Anglo-Sakson yerleşimciler Romalılardan sonra durumları yine değiştirdiler. Köklü bir kültürün kendi hakkı olduğu gibi Anglo-Saksonlar Romalılarca kurulmuş emsale biraz saygı gösterdiler ve kendi ölü yakma mezarlıklarını oluşturdular. Bununla birlikte üst seviye Anglo-Sakson cenazeleri abartılı olabiliyordu. 7.yy’da Kral Raedwald, Sutton Hoo’da 27 metre uzunlukta tuğla bir gemiye çevresi iyi dövülmüş helmet(miğfer), müzik enstrümanları, yiyecek, altın zengin kumaşlar ve kürk içeren günlük eşyalar ile gömüldü.

Kent’li Ethelbert’in yönetiminde başlangıçta Hristiyanlık Britanya Adalarında’ki Romalılarca Araf ve Cehennem kelimelerinin de gelmesiyle yavaşça yerleşik oldu. Bunların korkunç tasvirleri kilise duvarlarına öteki hayatın önceliğinin bu dünyada ki hayatın dertlerinin sıkıntısından daha önemli olduğunu hatırlatmak için resmedildi. Böylece Ortaçağ yaşamı ölümün endişesiyle karakterize edildi. İyi bir insan olmayı denemekten ayrı olarak, ruhun ölüm sonrası hazırlıkları yanan mumun şeklini alabilirdi, fakire vermek, hacca gitmek. Ne olursa olsun ölüm sizin öteki hayattaki yerinizi garanti altına almanızı engelleyemezdi. Canterbury Başpiskoposu William Courtney’in 1496’da öldüğünde 15.000 kişinin Araf’tan geçmesi için ödeme yaptığı söylenir. Bu dönemin hükümdarı olan 7.Henry’nin yaptığı 10.000 kişilik ödemeden fazladır.

P8AJxX98XMR4lwAAAAASUVORK5CYII=

Hristiyan Cenazeleri

Hristiyanlık ile ilgili inanışlar erken Ortaçağ cenaze törenlerinde ifade edilirdi. Ölüyü gömerken önceden doğu-batı sırası varken Hristiyanlığın kabulünden sonra uygulamalar daha yaygın hale geldi. İnanışa yüzün doğuya bakması sonucu Yüce İsa’yı kıyamet gününde ki dirilişinde görebilirdin. Ayrıca mezar eşyalarında da bir azalma vardı ve Hristiyanlık sembolleri anıtlarda ve mezarlarda görünmeye başladı.

n9VCtPCI83VbQAAAABJRU5ErkJggg==

Musevi Cenazeleri Ortaçağ Musevi Mezarları Londra, Windnester ve York’ta ortaya çıkarıldı. Bu Museviliğin Britanya Adasına gelişinin gerçekleştiği Norman İstilasının ardında ki dönemle aynı zamana denk geliyordu. Bunlarda kadınlar ve erkekler ayrı ayrı bölümlerdeydi. Hristiyan mezarlarda olduğu gibi mezarlar doğuya bakarken erken dönem Hristiyan cenazelerinin aksine her kıyamet gününde ki diriliş inancına göre her bedene ayrı özel bir defin bölgesi bulunuyordu.

z8dsyYmdV+vswAAAABJRU5ErkJggg==

Veba Ölümleri


Ortaçağ’da insanların yaşam süreleri oldukça kısaydı. (Eğer otuzlarının başlarına gelebildiysen şanslıydın.) Ama 1348’de ölüm oranları yeni bir seviyeye yükseldi. “Veba” yada “Büyük Salgın” olarak bilinen bu olay Avrupa anakarasından İngiltere kanalını geçerek yayıldı ve 3 asır boyunca insan hayatının temel bir ögesi oldu. Hastalığa Yersinia Pestis bakterisinin Hıyarcıklı(farelerin üstünde bulunan pireler ile yayılan bakteri) yada akciğer(pnömonik – hava yoluyla yayılıyordu.) şeklinin yol açtığı düşünülüyor. Lenf bezlerine saldırı ve koltukaltı, boyun ve kasıklarda çıbanlarla sonuç veriyordu bu hastalık. Hasta ateş, kramp, nöbet, kangren gibi semptomlar gösterirken hastaların çoğu 4 gün içinde ölüyordu. 1665’te salgın 1 salgında ki en sayısına ulaşarak 100.000 sayısını gördü. Büyüyen topluma göre daha önceki veba salgınları gerçekte daha çok insanın ölümüne sebep oldu. Örneğin 1563 salgınında insanları %20.5’i hastalığa yenik düştü.

hrHALjEPj9h8C4zfz7f4bjOxiHQEHgPwGs8fqF1FXmfAAAAABJRU5ErkJggg==

Veba Cenazeleri


Yüksek ölüm sayısının veba dönemleri içerisinde ölü ve cenaze uygulamalarının değişimi ile sonuçlandı. Veba dehşeti sonucu birçok insan şehirleri boşalttı. Bu yüksek ölüm oranı ile birleşince çoğu rahip son ayinleri yönetemiyordu. Bu dindar Ortaçağ dönemi için çok önemli bir törendi. Ölü sayısının miktarı bir veba salgını sonrası bedenlerden kurtulmanın daha hızlı ve etkili bir sisteminin gerekliliğini doğurdu. Bu acele bir ölü gömme ile sonuçlandı. İnsanların çok azı bir tabut içinde gömülürken yerine bir kefene(örtüye) sarılı bir şekilde defnediliyordu. Ölülerin çoğu sıklıkla yoksul çıraklar olan “Veba Taşıyıcıları” tarafından toplanırdı. Bir zille varlıklarını bildirirler ve sabahki cenaze için ölülerini alırlardı. Bu çok tehlikeli bir işti ve çalışanların çoğu hastalıktan ölmüştü. Stepney’de 1 yıl içinde 116 kilise hademesi, Mezar kazıcısı ve onların yardımcılarının öldüğü bahsedilir.

Toplu Mezarlar Toplu mezarlar daha önceleri fakirler için kullanılmıştı. Erken toplu mezarlarda olduğu gibi beden ile kesin itibar seviyesini bir yazma düzgünce ortaya koymaktadır. Veba sırasında hızlı defin onayıyla her tür tören yasaklandı. Vebanın çok kötü vurduğu şehirlerde unutulan “Veba Çukurları” büyük alanların altında yatıyorlar. Örneğin Edinburgh’ta şimdi bir park alanı olarak kullanılan “Meadows” adlı bölge zamanında bir toplu mezar idi. Smithfield’ta ki Charterhouse gibi Londra’nın en büyük çukuru 50 Bin insanı barındırıyor.

Çevirmenin Sözleri Yazının orijinalini http://www.history.co.uk/history-of-death/death-in-the-dark-ages adresinde bulabilirsiniz. Yazı History Channel(Tarih Kanalı) adlı çoğunuzun bileceği bir televizyon kanalına aittir. Yazıda hiçbir müellif ismi ve dipnot bulunmazken orijinal başlığı Karanlık Çağlar’da Ölüm haksız bir başlık olmaktadır. Anlatılan geleneklerin yoğunluğu Britanya adası ve özellikle Londra’dır. Bunu yazarın verdiği örneklere dikkat ederseniz fark edebilirsiniz. Bu yazı 2016 yılında çevrilmiştir. Eğer çevirmede hata ya da çevrinin yapıldığı site tarafından yapılan bir değişiklik varsa (ki ben ilk çevirdiğimde bulunan 1 paragraflık giriş kaldırılmış) bunu bildirebilirsiniz. En kısa sürede düzeltilir.